Thứ Sáu, 25/04/2025

Thức khuya học bài: Làm sao để nhớ lâu mà không gục giữa đêm?

"Đêm càng khuya, chữ càng rối. Cầm bút thì gật, đọc 3 dòng lại quên 2"

Nếu bạn từng có cảm giác này vào mùa thi hoặc những ngày phải “chạy bài” xuyên đêm, thì bạn không đơn độc. Rất nhiều sinh viên, học sinh cấp 3 – đặc biệt trong giai đoạn thi học kỳ, thi đại học – lựa chọn thức khuya như một “lối tắt” để kịp bài vở. Nhưng câu hỏi đặt ra là: Liệu thức khuya có thực sự giúp học hiệu quả hơn? Làm thế nào để không chỉ thức, mà còn nhớ lâu – không gục giữa đêm?

Hãy cùng tìm hiểu dưới góc độ khoa học thần kinh, dinh dưỡng và thói quen học tập, để bạn có thể học thông minh hơn – không cần “hy sinh” sức khỏe của mình.

1. Thức khuya học bài có giúp nhớ lâu hơn?

Theo nghiên cứu từ Đại học California (UCLA, 2014), thiếu ngủ làm giảm tới 40% khả năng lưu trữ thông tin mới của não bộ. Nguyên nhân là vì giấc ngủ, đặc biệt là giấc ngủ sâu (deep sleep), giúp củng cố ký ức – quá trình gọi là memory consolidation. Nếu bạn học đến 2–3h sáng và chỉ ngủ 3–4 tiếng, bộ não không có thời gian để “chuyển” thông tin từ bộ nhớ ngắn hạn sang dài hạn.

Tuy nhiên, nghiên cứu của Viện Khoa học thần kinh Max Planck (Đức, 2021) cũng cho thấy:

Việc học vào thời điểm yên tĩnh, ít xao nhãng – như ban đêm – có thể tăng khả năng tập trung, nếu bạn vẫn đảm bảo có giấc ngủ hồi phục sau đó.

Bạn vẫn có thể học đêm nếu học đúng cách và có kế hoạch ngủ bù hợp lý, kết hợp thêm hỗ trợ giúp tăng khả năng ghi nhớ và tỉnh táo mà không làm tổn hại đến thần kinh.

(Ảnh minh họa)

2. Làm sao để học đêm mà không gục giữa chừng?

Dưới đây là các nguyên tắc khoa học giúp bạn tỉnh táo, tiếp thu hiệu quả và ghi nhớ lâu dù học ban đêm:

a. Sử dụng phương pháp học phù hợp với não bộ khi mệt

Não vào ban đêm giảm dần khả năng phân tích, nhưng lại tăng khả năng tiếp nhận trực tiếp. Vì vậy:

Tránh làm bài tập logic, giải toán phức tạp sau 11h đêm.
Ưu tiên học thuộc – đọc lướt – ôn flashcard – viết ra giấy – nghe lại bài giảng.
Dùng phương pháp Pomodoro (25 phút học – 5 phút nghỉ) để não không bị quá tải.

b. Tận dụng “giấc ngủ vi mô” (micro nap) trước khi học đêm

Theo Sleep Foundation (2020), một giấc ngủ ngắn 20 phút trước khi bắt đầu học đêm giúp tăng tỉnh táo, hiệu quả xử lý thông tin và trí nhớ ngắn hạn. Nếu bạn mệt mỏi sau cả ngày học/làm, hãy nằm nghỉ thay vì uống cà phê ngay.

(Ảnh minh họa)

c. Uống đủ nước – ăn nhẹ thông minh

Mất nước khiến não hoạt động kém, dễ gây buồn ngủ. Bên cạnh đó, đừng để bụng đói học bài – nên ăn nhẹ bằng:

Chuối + hạt óc chó (giàu tryptophan và omega-3 tốt cho não)
Sữa chua + mật ong (ổn định đường huyết)
Trứng luộc, ngũ cốc nguyên hạt, sữa hạt không đường

Tránh ăn nhiều đường, đồ chiên rán hoặc uống nước có gas – sẽ làm bạn nhanh buồn ngủ hoặc đầy bụng khó chịu.

d. Chọn cách tỉnh táo lành mạnh – không lạm dụng cà phê

Cà phê tuy có thể giúp tỉnh tạm thời, nhưng dùng sau 21h có thể khiến bạn trằn trọc cả đêm và học “mà não như sương mù”. Nước tăng lực càng nguy hiểm hơn vì chứa quá nhiều caffeine + đường, dễ gây mất nước, hồi hộp, đau đầu sau khi tỉnh.

Giải pháp tốt hơn: Sử dụng các sản phẩm hỗ trợ tỉnh táo có kiểm soát lượng caffeine và kết hợp dưỡng chất bảo vệ trí não như viên nhai tỉnh táo K3.

3. Viên nhai tỉnh táo K3 – hỗ trợ học đêm an toàn, nhớ lâu, ngủ vẫn ngon

Khác với các sản phẩm chỉ “đánh thức” não bộ, K3 kết hợp caffeine vừa đủ (dưới 70mg/viên) với các thành phần thảo dược và vitamin thiết yếu cho trí nhớ:

Cao trà xanh (EGCG): Tỉnh táo tự nhiên, chống mỏi não, giảm stress oxy hóa
Cao hồng sâm: Tăng lưu thông máu não, hỗ trợ trí nhớ và sức bền tinh thần
Vitamin B5, B6, PP (Niacin): Giúp tăng khả năng tiếp nhận thông tin, cải thiện trí nhớ ngắn hạn
Vitamin C, E: Chống mệt mỏi, tăng đề kháng, bảo vệ tế bào thần kinh

Viên K3 dạng nhai, không cần nước, tiện lợi khi học đêm, không gây sốc tim như nước tăng lực và không làm bạn trằn trọc sau khi dùng (nếu sử dụng cách giờ ngủ 5–6 tiếng).

4. Tips học bài khuya hiệu quả từ sinh viên giỏi

Nguyễn Thành Trung (22 tuổi, sinh viên y):
“Trước mình hay uống cà phê học đêm, nhưng khó ngủ và hôm sau đơ như robot. Giờ mình học tới 12h là nghỉ, trước đó nhai 1 viên K3 tầm 9h tối, tỉnh vừa đủ để nhớ bài. Học theo flashcard, nghe podcast môn học cũng giúp vào nhanh hơn.”

Trần Thảo Nhi (21 tuổi, sinh viên kiến trúc):
“Vẽ đến 2h sáng là chuyện thường. Mình chia nhỏ thời gian, bật nhạc nhẹ và dùng K3 thay cà phê vì dạ dày yếu. Được cái dùng xong vẫn ngủ được, không bị nôn nao.”

(Nguyễn Thành Trung, 22 tuổi, sinh viên y cùng TPBVSK K3)

Kết luận: Học đêm không sai – học sai mới hại

Thức khuya không phải tội lỗi, nếu bạn biết lắng nghe cơ thể, hỗ trợ não đúng cách và học thông minh hơn thay vì chỉ kéo dài thời gian. Hãy nhớ: học bài để đi xa, không phải để lịm đi vì quá sức.

Và nếu bạn cần một người bạn đồng hành nhẹ nhàng – tỉnh mà không gắt, nhớ mà không mất ngủ – viên nhai tỉnh táo K3 là một gợi ý đáng thử.

Xem thêm: